Η ΣΤΗΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ

 

Το Συνέδριο της Διεθνούς Mensa στο Ζάγκρεμπ (3-6 Οκτωβρίου 2002)

 

       Ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και η Ελληνική Mensa, έστειλε αντιπρόσωπο, και μάλιστα τον ίδιο τον πρόεδρο, στην ετήσια  συνάντηση της Διεθνούς Mensa, που έγινε στο Ζάγκρεμπ στις αρχές Οκτωβρίου. Χρειάστηκαν δύο ενδιάμεσοι σταθμοί (Αθήνα - Ρώμη - Σπλιτ - Ζάγκρεμπ) και δέκα περίπου ώρες για τη μετάβαση, το ίδιο και για την επιστροφή, αφού δεν υπάρχει απευθείας πτήση, όμως άξιζε τον κόπο και με το παραπάνω.

     Έφτασα στο Ζάγκρεμπ στις 2 Οκτωβρίου, Πέμπτη βράδυ. Αμέσως, αφού τακτοποιήθηκα στο ξενοδοχείο, τηλεφώνησα στον Ed Vincent, έμμισθο Γραμματέα της Διεθνούς Mensa επί σειρά ετών, γιατί ήταν ο μόνος που ήξερα, όχι εξ όψεως, αλλά μέσω των σχεδόν καθημερινών e-mail που ανταλλάσσουμε για τα θέματα της Mensa. O Ed, λεπτός και ευκίνητος, με σπινθηροβόλο βλέμμα και εξαιρετικό χιούμορ (νομίζω ότι δεν έχει δώσει ποτέ το τεστ της Mensa αλλά είμαι βέβαιος ότι θα το περνούσε «με τα τσαρούχια»), αμέσως μου ζήτησε να του μιλάω στον ενικό και πήγαμε μαζί στο μπαρ, όπου ήπιαμε καφέ και με σύστησε σε προέδρους αλλά και σε απλά μέλη της Mensa από πολλές χώρες του Κόσμου που είχαν σχηματίσει μικρές και μεγάλες παρέες. Μεταξύ των άλλων μου είπε ότι, αν είχα έρθει λίγες ώρες νωρίτερα, θα είχα απολαύσει μια μουσική βραδιά με 19 τραγουδιστές και τραγουδίστριες, που είχε ετοιμάσει η τοπική Mensa της Κροατίας. Γύρω στα μεσάνυχτα, αποχαιρέτησα τους φίλους -πλέον- και ανέβηκα στο δωμάτιο, γνωρίζοντας ότι, μαζί με τη διασκέδαση, μας περίμενε πολύωρη δουλειά στις καθημερινές συναντήσεις που θα διαρκούσαν, για 3 μέρες, από τις  9 το πρωΐ μέχρι αργά στις 6 το απόγευμα με ένα διάλειμμα μιας ώρας για το μεσημεριανό φαγητό.

     Ξύπνησα κατά τις 8, κατέβηκα για πρωινό και κατά τις 9, ανέβηκα στην αίθουσα των συνεδριάσεων. Η πρώτη εικόνα, από αυτές που χαράζονται στη μνήμη, ήταν των προέδρων της Mensa κάθε κράτους που καθόταν γύρω από ένα τετράγωνο πλαίσιο σχηματισμένο από τραπέζια. Γνωρίζοντας ήδη ότι η Ελληνική Mensa δεν είναι το κέντρο του Μενσανικού κόσμου, αλλά, όπως ακριβώς και η Γη είναι ένας μικρός πλανήτης, γύρω από έναν ήλιο μεσαίου μεγέθους, στην άκρη του Γαλαξία, έτσι και η Ελληνική Mensa δεν είναι παρά ένας μικρός πλανήτης υπό σχηματισμό (emerging Mensa -ούτε καν περιφερειακή, αφού γι αυτό απαιτούνται 250 ενεργά μέλη) στην άκρη του Μενσανικού στερεώματος, και γνωρίζοντας ότι εξ αυτού του γεγονότος δεν είχα δικαίωμα ψήφου, θεώρησα λογικό να καθίσω στη δεύτερη σειρά, όπου ήδη καθόταν κάποιοι προσκεκλημένοι. Δεν πέρασε ένα λεπτό και ο πανταχού παρών και τα πάντα ορών Ed Vincent, κάνοντας το γύρο του τραπεζιού ήρθε κοντά μου και μου είπε «Please, George», συνοδεύοντάς με στην πρώτη σειρά των συνέδρων, όπου υπήρχε (πως δεν το είχα προσέξει, άραγε;) μια κενή θέση με την Ελληνική σημαία και ένα χαρτονάκι (που στο τέλος του τριημέρου το κράτησα για σουβενίρ) με το όνομά μου γραμμένο ανορθόγραφα «GEORGE KLEITAS». Τη στιγμή ακριβώς που καθόμουν ένα χέρι έγραψε στο μπλoκ που υπήρχε μπροστά μου (μαζί με μολύβια, στυλό και παντός είδους ενημερωτικό υλικό σχετικό με το Συνέδριο) τη λέξη «hello!» και γυρίζοντας προς τα αριστερά μου, ανταπέδωσα στο σωστό timing το χαμόγελό της  πρoέδρου της Mensa της Ουγγαρίας, Bibiana Balanyi, παρά την αρχική μου έκπληξη για την αναπάντεχη όσο και πρωτότυπη υποδοχή.  

      Η συνέχεια υπήρξε μία πραγματική πνευματική απόλαυση, με τον πρόεδρο της Διεθνούς Mensa κ. Dave Remine να διευθύνει άψογα τη συνεδρίαση, χωρίς να μακρηγορεί ούτε να βιάζεται, εξαντλώντας μεθοδικά την ατζέντα των θεμάτων. Άψογη υπήρξε και η παρουσία όλων των συνέδρων, χωρίς να διακόπτει κανείς κανέναν και με αίσθηση του μέτρου. Παρόλο που, όπως είπα, η Ελληνική Mensa τυπικά δεν έχει δικαίωμα λόγου και ψήφου, στην πράξη, καταργώντας το πρωτόκολλο, ο πρόεδρος κ. Remine και όλοι οι σύνεδροι δεν με άφησαν να αισθανθώ κατώτερος. Στις περιπτώσεις που το ζήτησα, μου δόθηκε ο λόγος, και, παράλληλα,  ζητήθηκε η γνώμη (και η ψήφος μου) σε όλα τα σημαντικά θέματα 

      Όταν ήρθε η σειρά μου να μιλήσω είπα περίπου τα εξής, στα αγγλικά :

      « Ευχαριστώ, κ. Πρόεδρε, για την ευκαιρία που μου δίνετε να μιλήσω για την Ελληνική Mensa. Στο διάστημα της τελευταίας διετίας υπερδιπλασιάστηκε ο αριθμός των ενεργών (in good standing) μελών μας, ο οποίος ίσως φτάσει και τον αριθμό των 120 μελών στο τέλος του 2002 και πιστεύουμε ότι, με μία ανάλογη συνέχεια, ο αριθμός αυτός μπορεί να διπλασιαστεί ξανά στην επόμενη διετία και ίσως να ξεπεράσουμε το ιστορικό ρεκόρ της Ελληνικής Mensa (επί προεδρίας του Θόδωρου Νάτσινα, την εποχή που έγινε το συνέδριο της Διεθνούς Mensa στην Αθήνα, είχαμε 270 μέλη). Ο αριθμός αυτός των 120 μελών δεν παύει να είναι μικρός, αλλά και κάπως παραπλανητικός (misleading), αν λάβουμε υπ’ όψη τον μικρό πληθυσμό της Ελλάδας σε σχέση με άλλες χώρες. Σ’ αυτή τη διετία, κάναμε επίσης πρόοδο με την επανασχεδίαση και εύρυθμη λειτουργία του web site της Ελληνικής Mensa και ήδη έχουμε 15.000 hits στη νέα μας διεύθυνση www.mensa.org.gr. Τα τεστ γίνονται υπό την εποπτεία αδέκαστης όσο και ακούραστης επιτροπής με πρόεδρο την κα Μαρία Σερέτη, η οποία είναι μέλος του Δ.Σ., δύο φορές το μήνα, σε δύο γκρούπ κάθε φορά, ώστε κάθε υποψήφιος να μπορεί να επιλέξει την κατάλληλη γι αυτόν ώρα. Είναι πολύ ευχάριστο ότι η μεγάλη πλειοψηφία των υποψηφίων είναι νέοι, χωρίς να λείπουν εκπρόσωποι όλων των ηλικιών, από 16 ετών και άνω. Θα ήθελα, παρά ταύτα, να υποβάλλω ως αίτημα προς τη Διεθνή Mensa, να μας δοθεί ένα νέο τεστ, αφού έχουμε το ίδιο επί 17 χρόνια. Στο θέμα του τριμηνιαίου περιοδικού μας, ένα μέλος της Ελληνικής Mensa, ο εκδότης κ. Νίκος Μανούσος, ανέλαβε όλα τα έξοδα εκτύπωσης. Οι μηνιαίες μας συναντήσεις, στις οποίες ένα μέλος δίνει διάλεξη και επακολουθεί συζήτηση, ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένες από την άποψη της συμμετοχής αλλά και εποικοδομητικές για το πνεύμα. Τέλος, εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων που θα γίνουν στην Ελλάδα το φθινόπωρο του 2004, θα ήθελα να προσκαλέσω, όσους από σας θα έρθουν στην Ελλάδα εκείνες τις ημέρες, να περάσουν από τα γραφεία μας που θα είναι καθημερινά ανοικτά. Και αν χρειαστείτε κάποια βοήθεια, η Ελληνική Mensa θα συνδράμει με κάθε τρόπο, στο μέτρο των δυνατοτήτων της. Σας ευχαριστώ.»    

     H ατζέντα των θεμάτων περιελάμβανε,  μεταξύ άλλων, το θέμα της μεταφοράς της έδρας της Διεθνούς Mensa από το Λονδίνο, σε κάποια άλλη, λιγότερο «expensive», πόλη, όχι απαραίτητα στην Αγγλία, το θέμα της ανάπτυξης της Mensa στην Αφρική με διάθεση μεγάλου κεφαλαίου για το σκοπό αυτό, το θέμα της κατοχύρωσης της λέξης «Mensa» σε σχέση με το Δ.Ν. (κάποιες Εθνικές Mensa έχουν σχεδόν άλυτα σχετικά προβλήματα -π.χ. στην Ιταλία «mensa» είναι κάτι σαν «Εστία», μαθητικό ή φοιτητικό εστιατόριο και πολλές φορές, όπως είπε ο πρόεδρος της Ιταλικής Mensa, πολλοί ζητάνε από την Ιταλική Mensa καταλόγους φαγητών, στη Γερμανία σημαίνει «καφετέρια», στη Φινλανδία είναι άσχετη Εταιρεία, στη Γαλλία, σχετικό αλλά παραπλανητικό «Educational Institution»), το θέμα της αποστολής του Καταστατικού κάθε Εθνικής Mensa στη MIL (Mensa International), με σκοπό τον έλεγχο, τη διόρθωση και τον εναρμονισμό τους. Δύο άλλα θέματα που συζητήθηκαν ήταν αν πρέπει να ψηφίζουν όλα τα μέλη της Mensa παγκοσμίως (δηλαδή 110.000 μέλη, περίπου), για το Συμβούλιο της MIL ή μόνο τα Εθνικά Δ.Σ. και αν πρέπει τα S.I.G των διαφόρων εθνικών Mensa να γίνουν ανοικτά για όλα τα μέλη της Mensa (μάλιστα, ανακοινώθηκε ότι τα S.I.G της Αμερικανικής Mensa είναι ανοικτά και για μη Μενσανούς!). Διεξοδικά συζητήθηκαν τα θέματα των ευφυών παιδιών και των λεγομένων «difficult members».

            Σχετικά με το πρώτο, στην εισήγηση του, ο πρόεδρος της MIL κ. Dave Remine είπε ότι πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στο θέμα των ευφυών παιδιών, ότι ο ίδιος έχει πολλούς ενδοιασμούς σχετικά με το αν πρέπει να γίνονται τεστ σε παιδιά μικρότερα των 14 ετών και επέστησε την προσοχή στο θέμα της ενδεχόμενης σεξουαλικής παρενόχλησης και στους σοβαρούς κινδύνους που υπάρχουν για εκμετάλλευση μεμονωμένων περιστατικών από μερίδα των ΜΜΕ. Ο πρώην πρόεδρος της Γερμανίας κ. Russ Bake, είπε ότι έχει ο ίδιος μία κόρη που ανήκει στην κατηγορία των παιδιών με υψηλό Δ.Ν., όμως πιστεύει ότι ως Mensa «δεν έχουμε τίποτα να δώσουμε στα προικισμένα παιδιά». «Είναι όμως χρήσιμο να φέρουμε σε επαφή τους γονείς τους, οι οποίοι έχουν κοινές εμπειρίες σε σχέση με τα παιδιά τους». Επίσης είπε ότι η ηλικία των 9-12 ετών είναι πολύ διαφορετική και δεν έχει πολλά κοινά στοιχεία με την ηλικία των 13-15 ετών. Ο πρόεδρος της Βουλγαρικής Mensa είπε  ότι, κατά τη γνώμη του, «δεν πρέπει να ενθαρρύνουμε τα παιδιά να γίνουν μέλη της Mensa, αυτό μπορεί να τα καταστρέψει» και πρόσθεσε ότι «όταν γίνεται τεστ σε σχολεία, τα αποτελέσματα πρέπει να ανακοινώνονται μόνο στους δασκάλους, ούτε στους μαθητές ούτε στους γονείς των μαθητών». Άλλοι σύνεδροι είπαν ότι δεν έχει νόημα να βάζουμε τα μικρά παιδιά σε ομάδες με ονομασίες όπως «Future Mensa» ή «Junior Mensa», γιατί μερικά αποτυγχάνουν αργότερα ενώ άλλα, που δεν φαινόταν χαρισματικά, επιτυγχάνουν. Τέλος, η πρόεδρος της Σιγκαπούρης, μια εξαιρετικά μορφωμένη και δραστήρια κυρία, η οποία έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με τα ευφυή παιδιά στην πατρίδα της σε συνεργασία και με κρατικά ιδρύματα, είπε ότι, σε ένα από τα κρατικά προγράμματα που περιλάμβανε χαρισματικά παιδιά που ανήκουν στο 0,5% (πολύ μικρότερο και από το 2% της Mensa), διαπιστώθηκε, ότι, μετά από χρόνια, δεν υπήρξαν αποτελέσματα που να διαφοροποιούν σε σημαντικό βαθμό αυτά τα παιδιά από τα υπόλοιπα. «Οι περισσότεροι δάσκαλοι ρωτάνε γιατί τα ευφυή παιδιά πρέπει να έχουν διαφορετικά προγράμματα», είπε χαρακτηριστικά.     

     Στο θέμα των λεγομένων «difficult members», ο πρόεδρος κ. Remine είπε ότι το κακό που κάνουν αυτά τα μέλη στη Mensa είναι πολύ μεγαλύτερο από ότι φαίνεται εκ πρώτης όψεως, γιατί, δεν είναι μόνο τα μέλη που διαμαρτύρονται φανερά και καταλήγουν να μην έρχονται στις συγκεντρώσεις λόγω της παρουσίας των καιροσκόπων (opportunists) οι οποίοι κινούνται με ιδιοτελείς σκοπούς αλλά και πολλαπλάσιος αριθμός μελών που απομακρύνονται σιωπηλά. Το μόνο αποτελεσματικό μέτρο (αφού γίνει νουθεσία προς το «difficult member» και αν, αυτό, παρά τις λεκτικές διαβεβαιώσεις του, εξακολουθεί με τις πράξεις του να δημιουργεί προβλήματα), είναι η διαγραφή (expel) του μέλους.

     Στο τετραήμερο -ουσιαστικά- συνέδριο, είχαμε και τα αστεία, τα ευτράπελα,  μικρές εκδρομές το απόγευμα, συνεστιάσεις και πάρτυ το τελευταίο βράδυ. Μερικά από αυτά τα αστεία στιγμιότυπα, ανέκδοτα κλπ, αναφέρω σε ένα σημείωμα γραμμένο βιαστικά στο www.mensa.org.gr στη στήλη «Άρθρα». Αν υπάρχει χώρος στο επόμενο τεύχος του περιοδικού, θα το εμπλουτίσω και θα το καθαρογράψω - σας βεβαιώνω ότι θα αξίζει τον κόπο να το διαβάσετε. Εδώ θα αναφέρω μόνο ένα μικρό χιουμοριστικό στιγμιότυπο από την πρώτη ημέρα του Συνεδρίου που θυμήθηκα τώρα. Κάποιος, απευθυνόμενος στην υπεύθυνη για το Internet της MIL (MIL Webmaster) Stacey Kirtch, από υπερβολική ευγένεια την αποκάλεσε «Webmistress». «I don’t want to be anybodie’s mistress!!», είπε η Stacey.

 

Γιώργος Κλείτσας