Στιγμιότυπα από το Zagreb
Έχει περάσει μία μόλις ημέρα από την επιστροφή μου από το Zagreb, όπου έγινε η ετήσια συνάντηση της Διεθνούς Mensa από τις 3 μέχρι και τις 6 Οκτωβρίου, εποικοδομητική για τους σκοπούς της Διεθνούς Mensa αλλά και κάθε Εθνικής Mensa , ταυτόχρονα όμως σε πολύ ευχάριστη και ιδιαίτερα φιλική - κυριολεκτικά οικογενειακή -ατμόσφαιρα μεταξύ των προέδρων αλλά και πολλών μελών από περίπου 35 κράτη που έστειλαν αντιπρόσωπο.
Περιμένοντας υλικό από τις φηφιακές φωτογραφικές μηχανές αλλά και τις κάμερες που δούλευαν ασταμάτητα στις διάφορες εκδηλώσεις (συμβούλια από τις 9 το πρωϊ μέχρι αργά το απόγευμα αλλά και εκδρομές και συνεστιάσεις την υπόλοιπη ημέρα) και με την υπόσχεση να γράψω εν ευθέτω χρόνω ένα ολοκληρωμένο άρθρο για το site και για το περιοδικό, θα περιοριστώ σ’ αυτό το σημείωμα σε σκόρπιες εντυπώσεις, αναμνήσεις αλλά και κάποια από τα πολλά ευτράπελα που συνέβησαν.
Το ξενοδοχείο που μέναμε (OPERA ZAGREB) το θεωρώ ένα από τα πιο καλά που έχω μείνει, όχι ιδιαίτερα πολυτελές αλλά με προσοχή σε μικρές λεπτομέρειες που με έκαναν πραγματικά να το αγαπήσω - όπως το να έχει στο μπάνιο, μεταξύ άλλων, ζυγαριά, μπουρνούζι αλλά και τηλέφωνο εκτάκτου ανάγκης, οι δε κουρτίνες να κλείνουν ερμητικά δεξιά και αριστερά μην επιτρέποντας στις πρωϊνές ακτίνες να διαταράξουν οριστικά τον ύπνο μου.
Τα συμβούλια ήταν μια πραγματική πνευματική απόλαυση και σ’ αυτό συνέβαλαν ο Πρόεδρος της Διεθνούς Mensa κ. Dave Remine που εξαντλούσε ένα-ένα τα θέματα χωρίς να μακρηγορεί αλλά ούτε και να βιάζεται, ο πανταχού παρών οργανωτής του Συνεδρίου Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Mensa κ. Ed Vincent με τη βοηθό του, συμπαθέστατη Γραμματέα Rebbeca που κρατούσε συνεχώς σημειώσεις ,και όλοι οι πρόεδροι των Εθνικών Mensa. Λέω «Εθνικών» καταχρηστικά, η Ελληνική Mensa είναι στην τρίτη κατηγορία, είναι «emerging» («αναδυόμενη») Mensa, αφού δεν έχει τον απαιτούμενο αριθμό των 500 μελών για να έχει τον τίτλο της «national» («εθνικής») Mensa, ούτε των 250 μελών ώστε να θεωρηθεί «provisional» («περιφερειακή»). Παρόλο όμως που τυπικά δεν είχα, γι αυτό το λόγο, ως εκπρόσωπος της Ελλάδας, δικαίωμα ψήφου, η άψογη στάση του κ. Remine και όλων των συνέδρων, δεν με άφησε να αισθανθώ ούτε για μια στιγμή κατώτερος από τους άλλους συνέδρους. Σε όλα τα θέματα ζητήθηκε η γνώμη μου, ουσιαστικά και η ψήφος μου, παρακάμπτοντας το πρωτόκολλο. Επίσημη γλώσσα ήταν η αγγλική και εκτός δύο εξαιρέσεων (του προέδρου της Αργεντινής, για τον οποίο χρέη μεταφραστή έκανε ο πρόεδρος της Ισπανίας που καθόταν δίπλα του και του προέδρου της Ιταλίας που είχε μια πολύ ικανή αλλά και ιδιαίτερα όμορφη μεταφράστρια) όλοι οι υπόλοιποι μιλούσαν στα αγγλικά. Στα δε διαλείμματα, όλοι έτρεχαν να γνωριστούν και να συνομιλήσουν με τον Ιταλό πρόεδρο, κ. Giuseppe (Pino) Mazza! Ιδιαίτερη εντύπωση μου έκανε η αυστηρή παρατήρηση που έκανε ο πρώην Άγγλος πρόεδρος που παρίστατο και συμμετείχε τιμής ένεκεν στο Συνέδριο, όταν κάποιος από τους - σημαίνοντες, μάλιστα - συνέδρους (σίγουρα, χωρίς πρόθεση), χρησιμοποίησε την έκφραση «back door». Περίμενα να επιπλήξει εξ ίσου και κάποιον άλλο πρόεδρο που χρησιμοποίησε ως σαφές υπονοούμενο τη λέξη «pain» αλλά , προς έκπληξή μου, δεν το έκανε, ούτε ακόμα και όταν, ένας τρίτος, στη συνέχεια της συζήτησης, για όσους δεν κατάλαβαν, χρησιμοποίησε ολόκληρη τη σχετική έκφραση.
Γενικά στις μη επίσημες συζητήσεις, στις παρέες που γρήγορα δημιουργήθηκαν, υπήρχε διάχυτο το στοιχείο του πηγαίου, πρωτότυπου χιούμορ, αυτοσαρκαστικού μερικές φορές αλλά που σε καμία περίπτωση δεν ξεπέρασε τα όρια σε σημείο που να προσβάλλει το συνομιλητή ή την παρέα. Θα μπορούσα να γράψω σχεδόν ένα βιβλίο με τα ευτράπελα που συνέβησαν στο διάστημα ουσιαστικά τεσσάρων ημερών, θα περιοριστώ όμως σε μερικά χαρακτηριστικά από αυτά που μπορούν να γραφτούν στο site, γιατί υπάρχουν και άλλα, και όχι μόνο σόκιν, που δεν λέγονται με τίποτα!
Είναι η πρώτη μέρα και βρισκόμαστε στο ασανσέρ, ανεβαίνοντας για τα δωμάτιά μας με τον πρόεδρο της Αμερικανικής Mensa στα δεξιά μου και τον πρόεδρο της Αγγλικής Mensa στα αριστερά μου, ο οποίος (έχουμε γνωριστεί και με τους δύο λίγο πριν) λέει: «Νομίζω ότι στο dinner το βράδυ είναι υποχρεωτική η σκουρόχρωμη γραβάτα (black tie)». «Εγώ έχω φέρει μόνο μία γραβάτα και είναι ανοιχτόχρωμη», λέω εγώ. Γελάμε και σε λίγο, ξαναλέω: «ξέρετε, στην Ελλάδα, σε ορισμένα casino, η γραβάτα είναι υποχρεωτική και, αν δεν έχεις φέρει μαζί σου γραβάτα, σου δανείζει μία το καζίνο». Περνούν δυο-τρία δευτερόλεπτα και ο Αμερικανός πρόεδρος λέει: «Σε ορισμένα bar στο Texas, αν φοράς γραβάτα, σου την κόβουν».
Η πιο πολυπληθής αποστολή ήταν η Βουλγαρική, που εκτός από τον νυν πρόεδρο, περιλάμβανε
την πρώην πρόεδρο (που με ρωτούσε για τον τέως πρόεδρο, το Μάρκο τον Αλαφούζο - είχαν γνωριστεί στην περσινή αντίστοιχη συνάντηση στη Βουδαπέστη στην οποία ο Μάρκος, ο οποίος εργάζεται τα τελευταία χρόνια στη Γιουγκοσλαβία πήγε ως αντιπρόσωπος της Ελληνικής Mensa) και άλλα τρία μέλη. Ιδιαίτερα εγκάρδιες σχέσεις δημιουργήθηκαν πολύ γρήγορα μεταξύ των Βαλκανικών κρατών. Σε μια στιγμή αρχίσαμε να τραβάμε ομαδικές φωτογραφίες της Mensa των Βαλκανίων σε δύο σειρές, όπως οι ποδοσφαιρικές ομάδες. Άλλοι έφευγαν, ξαναγύριζαν, άλλοι έρχονταν να προστεθούν και άλλοι, από άλλες Mensa, ενθουσιασμένοι με το παράξενο θέαμα, άρχιζαν να τραβάνε αυτούς που τράβαγαν και εμάς μαζί. Σε μια στιγμή, σηκώνομαι και λέω: «Παιδιά, αν συνεχίσουμε να τραβάμε φωτογραφίες, δεν θα είναι πια η Mensa των Βαλκανίων, αλλά της Ιαπωνίας». Και ο Ιάπωνας πρόεδρος-φωτογράφος, που δεν ήταν δυνατόν να έλειπε από αυτή τη φάση, χαμογέλασε ευγενικά με το αστείο αλλά στενοχωρήθηκε που τελείωσε τόσο άδοξα η φωτογράφηση!
Μιλώντας για Βαλκανικά κράτη, ένας από τους προέδρους που γνώρισα την πρώτη μέρα, ήταν και ο πρόεδρος της τέως Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, ο Αχμέτ Οκτάυ. Ενώ είχα σκεφτεί αρκετά το πρόβλημα του πως θα τον αποκαλούσα, όταν, αναπότρεπτα, θα τον συναντούσα και δεν είχα βρει κάποια λύση - υπ’ όψιν ότι για τη Διεθνή Mensa δεν τίθεται θέμα και η αντίστοιχη Mensa λέγεται Mensa Macedonia- όταν τον συνάντησα, είτε για λόγους διπλωματίας είτε για να μην τον φέρω σε δύσκολη θέση, του είπα «nice to meet you, πρόεδρε της Μακεδονίας». Και «ώ του θαύματος!». Μην περιμένοντας αυτή την προσφώνηση, από αντίστοιχη με τη δική μου ευγένεια ή διπλωματία, επέμενε να ονομάζει τον εαυτό του πρόεδρο των Σκοπίων. Τελικά γίναμε πολύ φίλοι και μοιραστήκαμε το ταξί της επιστροφής.
Ο Αχμέτ έδειξε υψηλή αίσθηση του χιούμορ και σε άλλη περίπτωση. Το τελευταίο βράδυ που έγινε και πάρτυ στο roof garden του ξενοδοχείου, σε μια στιγμή είχαμε σχηματίσει ένα πηγαδάκι με τον πρόεδρο της Ισπανίας, την πρόεδρο της Ουγγαρίας, την υπεύθυνη του Internet της Διεθνούς Mensa και τον Αχμέτ. Και εκεί που λέγαμε τα βάσανά μας για το χρόνο που διαθέτουν οι πρόεδροι και γενικά όσα κάνουν και δεν αναγνωρίζονται, για τα προβλήματα με τα λεγόμενα difficult members (που αποτέλεσε και θέμα γενικότερο του Συμβουλίου), έπεσε η ιδέα να γίνει ένα τρόπον τινά S.I.G. με μέλη τέως προέδρους από όλα τα κράτη, το οποίο θα κάνει ειδικές εκδηλώσεις συμπαράστασης που ο ένας θα κλαίει στον ώμο του άλλου, όργια για να ξεχάσουν κλπ. Ο Αχμέτ δήλωσε ότι σύντομα θα ανήκει σ’ αυτό το S.I.G. αφού ούτως ή άλλως δεν θέλει να συνεχίσει να είναι πρόεδρος και δεν θα ξαναβάλει υποψηφιότητα. Το ίδιο και ο Ισπανός πρόεδρος, παρόλο που όλοι τον παρακαλούν να μείνει (στο Καταστατικό της Ισπανικής Mensa ο πρόεδρος είναι ουσιαστικά ισόβιος), όπως είπε, δεν έχει το χρόνο που θα έπρεπε να διαθέσει. Τότε είπα ότι αν πάρω πρόσκληση από το S.I.G. για να συμμετάσχω στις εκδηλώσεις του, θα ξέρω ότι συνέβη κάτι κακό. Προσφέρθηκα, πάντως, μεταξύ σοβαρού και αστείου, να στείλω προέδρους από την Ελλάδα, σε όποια Mensa αντιμετωπίζει σχετικό πρόβλημα, αφού στην Ελλάδα όλοι θέλουν να γίνουν πρόεδροι! Τέλος, είπα, ότι το σωστό είναι το S.I.G. των ex-presidents να έχει έδρα μία ex-country. Πρώτος και πιο δυνατά απ’ όλους γέλασε ο Αχμέτ.
Και ένα τελευταίο ανέκδοτο, από τον πρόεδρο της Αμερικανικής Mensa : «Ποια είναι η διαφορά μεταξύ του mechanical engineer και του civil engineer?». «O πρώτος κατασκευάζει όπλα (weapons) ενώ ο δεύτερος στόχους (targets)».
Γιώργος Κλείτσας
