ΚΥΡΙΑΚΗ 130909
ΔΝ ΚΑΙ Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΕΥΦΥΙΑ-ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η αλήθεια είναι μία και οι κακοτοπιές πολλές, όσο πιο καλά τα ξέρεις τόσο πιο απλά τα λες...
Παραθέτω προσωπικές σκέψεις γύρω από ένα δύσκολο θέμα, απευθυνόμενος σε ένα ειδικού τύπου ακροατήριο.
Το θέμα είναι εκ φύσεως ρευστό και η ανεπάρκεια των προσωπικών απόψεων είναι εκ προοιμίου βέβαιη.
Ο παπαγάλος είπε καλημέρα…
Η μόνη αποψινή ευφυής πρόταση: Φάτε, πιείτε και σηκωθείτε να φύγετε.
Το έργο είναι ακατάλληλο για ευφυείς (απαραίτητη η γονική συναίνεση).
Όσοι επιμείνετε να μείνετε ετοιμάστε τις διαφωνίες σας.
Τι θα σκεφτόταν ο Νίκος Λυγερός εδώ; ΠΑΠΙ.

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ
Η νόηση εδρεύει στην φαιά ουσία του εγκεφάλου που καλύπτει την επιφάνειά του.
Εγκέφαλος = 100 δις κύτταρα. Μειώνονται από την στιγμή της γέννησης. Κάθε κύτταρο έχει χιλιάδες νευρωνικές συνδέσεις οι οποίες έχουν και βαθμίδες ποιότητας. Αυτές αυξάνουν ανάλογα με την γονιδιακή κατάσταση αλλά και την δια βίου εκπαίδευση. ΄Εχουν βρεθεί γονίδια που σχετίζονται με την υψηλή νοημοσύνη αλλά ακόμη το πεδίο είναι ασαφές.
Στην άνοια πάσχουν τόσο οι συνδέσεις, όσο και ο αριθμός των κυττάρων.

ΔΝ ΚΑΙ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ
Ο δείκτης νοημοσύνης είναι ένας αριθμός και ως δείκτης απηχεί εν μέρει την αξία μίας πολύπτυχης οντότητας που καλείται νους.
Σχηματικά ο ΔΝ αντιστοιχεί στην ιπποδύναμη της μηχανής ενός αυτοκινήτου.
Η επιτυχής επεξεργασία και ανάλυση πολύπλοκων συνδυασμών, η επίλυση προβλημάτων, η σύλληψη νέων ιδεών, η κατανόηση του παρόντος και η πρόβλεψη του μέλλοντος, ασφαλώς απαιτούν διανοητικές ικανότητες, αλλά ο νούς είναι κάτι βαθύτερο και πλατύτερο.
Η σύνεση, η ορθή κρίση, η σωστή ιεράρχηση των ιδεών, των αξιών και των αναγκών, η καθημερινή πρακτικότητα κλπ είναι αρετές που χαρακτηρίζουν τον ευφυή νού άσχετα με τον ΔΝ που διαθέτει.
Επομένως ο υψηλός ΔΝ δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη και καλύτερη ποιότητα νου.
Αυτό φαίνεται πρακτικά σε ορισμένους ανθρώπους που ενώ δεν ξεχωρίζουν για την ευφυΐα τους, είναι επιτυχημένοι γιατί συνδυάζουν αρμονικά τα άλλα συστατικά του νού.
Ισχύει και το αντίθετο.
Τελικά η νοημοσύνη δηλώνει βάθος μόνον, όταν αποκτά και πλάτος μετουσιώνεται σε σοφία.

ΝΟΥΣ ΚΑΙ ΨΥΧΗ
Εξ άλλου όλος ο νους είναι ένα μέρος του εσωτερικού του ανθρώπου που αποκαλούμε ψυχή.
Σύμφωνα με τους φιλοσόφους και τους πατέρες της εκκλησίας η ψυχή αποτελείται από τρία αλληλοεπηρεαζόμενα μέρη: το νοητικόν ή λογιστικόν, το βουλητικόνή επιθυμητικόν (επιθυμίες) και το θυμικόν (συναίσθημα πχ φόβος, χαρά, λύπη, ενθουσιασμός, δέος, αισιοδοξία κλπ).
Αυτά τα δύο μέρη είναι το τιμόνι, και το φρένο του αυτοκινήτου (εξ ου και οι εκφράσεις: (ξέφρενος ενθουσιασμός, φρένιασε από το θυμό του, φρενήρης έρωτας κλπ)
Ωστόσο ο νους είναι αυτός που εποπτεύει τις διαφορές ψυχικές διεργασίες και τις φέρνει στο προσκήνιο της συνειδήσεως.
Αυτός είναι που θα τιθασεύσει και τα άλλα δύο (Β+θ) αλλά χρειάζεται συνεχής εξάσκηση. Επίκαιρο παράδειγμα η ανάγκη ελέγχου του θέλω , εκεί όπου στοχεύει η διαφήμιση παρεισφρέοντας - τρυπώνοντας ανεπίγνωστα-ασυνείδητα στο βουλητικό.
Πιστωτικές κάρτες-προσωπική πείρα.

Μπορούμε να πούμε πως πραγματικά έξυπνος είναι όποιος διατηρεί σε αρμονία και τις τρεις δυνάμεις της ψυχής του. Νομίζω πως η γενική εσωτερική καλλιέργεια, καθαρίζει τον νου και βελτιώνει την νοημοσύνη, όπως οι υαλοκαθαριστήρες του αυτοκινήτου βελτιώνουν το οπτικό πεδίο.

Ο πραγματικά έξυπνος:
1 Ασχολείται με το «ένδον σκάπτε» και αποφεύγει το <<έξω κρίνε>>. Η αυτογνωσία είναι ευκολότερη για τον ευφυή, αλλά η έλλειψή της οδηγεί σε πιο επικίνδυνα ολισθήματα.
Οι φλυαρίες, τα κουτσομπολιά (κοινωνική παρακριτική), η άσκοπη τηλοψία απορριμμάτων, τα περιοδικά της συμφοράς, τα βιβλία του συρμού κλπ, ποτίζουν τον κήπο της βλακείας, και χαϊδεύουν τα πάθη που φωλιάζουν μέσα μας.
2 Είναι ένας τίμιος «κλέφτης» που αντιγράφει ότι καλό βλέπει στους άλλους αλλά ωφελείται και από τα ελαττώματά τους. Έτσι νιώθουμε ότι είμαστε μέλη μιας ομάδας παγκόσμιας και διαχρονικής (τα λόγια μας είναι παιδιά πολλών ανθρώπων Σεφέρης;) και όχι αυτόνομες χαρισματικές μονάδες. ‘’Φαίνομαι μεγάλος γιατί πατάω πάνω στους ώμους γιγάντων’’ (Ισαάκ Νεύτων).
3 Ο πραγματικά έξυπνος δεν μπορεί να είναι εγωιστής γιατί τότε αυτοκαταργείται αφού δεν αντιλαμβάνεται ότι αφενός μεν η ευφυΐα είναι δώρο, αφετέρου δε ότι είναι σχετικά μόνον έξυπνος αλλά με απόλυτα κριτήρια είναι ελλειμματικός. Όποιος έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, αυτή είναι και η μόνη μεγάλη ιδέα που έχει στο κεφάλι του.
4 ΄Εχει καλές σχέσεις με τους γύρω του, αφού ευκολότερα μπαίνει στην θέση του άλλου και βλέπει τον κόσμο με τα μάτια του. Έτσι εννοεί τι συμβαίνει στο παρασκήνιο της ψυχής του άλλου και του δίνει ελαφρυντικά. Στο τέλειο στάδιο, τον αγαπά με τα ελαττώματά του. Ναι μεν υποφέρει από την αβάσταχτη βλακεία του κόσμου, αλλά δεν ενοχοποιεί πρόσωπα παρά μόνον σε σπάνιες περιπτώσεις.
Πάντως η πλέον αβάσταχτη βλακεία είναι αυτή των ευφυών, επειδή τα ελαφρυντικά είναι περιορισμένα και τότε κανείς απογοητεύεται. πχ οι πολιτικοί που συχνά ερίζουν αντί να οραματίζονται και αντί να σχεδιάζουν πλάνα εργασίας και συνεργασίας, σχεδιάζουν την επανεκλογή τους. Επομένως η βλακεία για έναν Μενσανό συνιστά βαρύ παράπτωμα.
5 Bλέπει καθαρότερα μέσα στον χρόνο. Ωφελείται από το παρελθόν, εκμεταλλεύεται το παρόν και σχεδιάζει το μέλλον. <<Οι άνθρωποι ανήκουν σε τρεις κατηγορίες: Αυτοί που βλέπουν, αυτοί που αν τους δείξεις θα δουν και αυτοί που δεν βλέπουν>> (Leonardo Da Vinci)
Κακέκτυπο της ευφυΐας η παρορμητικότητα ( το έξυπνο πουλί…), η πονηριά και η πανουργία. Η διαβολική εξυπνάδα, τα διαβολικά σχέδια, η δαιμονική έπαρση είναι επικίνδυνες εκδοχές της. Πχ ο Μάκας με το λάθος βουλητικό. Επίσης ιστορικά πρόσωπα που τα πάθη, τούς οδήγησαν στα λάθη πχ Νικηφόρος Φωκάς, Χίτλερ.

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
Το εργαλείο του νου είναι η σκέψη. Για να εννοήσουμε την δύναμη της σκέψης, ας φανταστούμε τον πρωτόγονο άνθρωπο δίπλα στο μαμούθ. Λογικά θα προβλέπαμε ότι ο αδύναμος κρίκος είναι ο άνθρωπος που κινδυνεύει να εξαφανιστεί. Αλλά θα λογαριάζαμε χωρίς τον ξενοδόχο δηλ. την σκέψη.
Η σκέψη μάς οδηγεί στη γνώση. Αλλά η γνώση του κόσμου είναι αντικειμενική; Είναι οι 5 αισθήσεις μας και οι σκέψεις μας ικανές να μας δώσουν την σωστή εικόνα του κόσμου;
Ο κόσμος που βλέπουμε είναι ένα μικρό μέρος του πραγματικού κόσμου πχ δεν ‘’πιάνουμε τα ραδιοκύματα που μας περιβάλλουν. Επίσης με την υπέρυθρη και θερμική ακτινοβολία, τα φασματοσκόπια κλπ. βλέπουμε αλλιώς τον κόσμο. Τα νετρίνα τι ‘’βλέπουν;’’
Μήπως υπάρχει και αόρατος κόσμος; Ο κόσμος που ο Καντ ονόμαζε νοούμενο.
Μήπως υπάρχει και άλλος πνευματικός κόσμος;
Μάλλον είμαστε εγκλωβισμένοι στα όρια των αισθήσεών μας και των δυνατοτήτων της σκέψης μας.
Ο καθένας αντιλαμβάνεται διαφορετικά το δυσάρεστο , οι αισθήσεις δεν αποδίδουν πάντα την αλήθεια* . (Μελέαγρος από Γάδαρα Συρίας , 2ος - αρχές 1ου αι. π.χ.) .
Γιατί λέμε ότι κάποιοι επιστήμονες ή καλλιτέχνες πως ζουν στον κόσμο τους;
Φαίνεται απολύτως λογικό, η λογική μας να είναι ατελής, σχετική και ο κόσμος να έχει πολλές όψεις.
* πχ βλέπουμε όλοι τα ίδια χρώματα; ακούμε τους ίδιους ήχους;
* πόσο διαφορετικός είναι ο κόσμος για ένα άτομο με συναισθησία;
* ο κόσμος των τυφλών-κωφών πώς είναι,;
* τι έχουν να πουν ο τυφλοπόντικας και το δελφίνι αν συζητήσουν για τον κόσμο;
* Πώς θα περιγράψει ένα μυρμήγκι ένα γυάλινο βώλο;
…………………………………………………………………………………………………………………………………………..
* τι θα λέγαμε αν κάναμε ένα ταξίδι με την ταχύτητα του φωτός ή
* πως θα βλέπαμε τον κόσμο με τα μάτια ενός νετρίνου ή
* τι θα αντικρίζαμε μέσα σε μία μαύρη τρύπα;
Μήπως θα βρισκόμαστε σε μία άλλη διάσταση και η λογική θα δούλευε σε άλλο επίπεδο; Ή θα συνέβαινε κάτι το ασύλληπτο για την τρέχουσα λογική; Κάτι που δεν θα έχει σχέση με την λογική, που δεν θα χωράει στις λέξεις;
Σε έναν τυφλό ίσως μπορέσουμε κάπως να του περιγράψουμε το φως και τα χρώματα.
Σε έναν κρετίνο πως θα του δώσουμε να καταλάβει την θεωρία της σχετικότητας;
(Κ. Καραθεοδωρή)
Μία έξυπνη σκέψη είναι ότι είμαστε οι κρετίνοι του Θεού. Αλλά αδικούμε τους κρετίνους.
Στην ιστορία της ανθρωπότητος υπάρχουν αρκετά παραδείγματα λανθασμένων, απατηλών σκέψεων-πεποιθήσεων:
* Ο ήλιος είναι θεός
* Η γη είναι το κέντρο του σύμπαντος
* Το σύμπαν είναι σταθερό
* Ο χώρος και χρόνος είναι απόλυτα μεγέθη
* Η υπεροχή της λευκής φυλής
* Το αλάνθαστο του Γαληνού και του Πάπα
* Το τσιγάρο ωφελεί την καρδιά
* Οι β-αναστολείς είναι άκρως επιβλαβείς στην καρδιακή ανεπάρκεια.
Αλλά για να κάνουμε μερικές σκέψεις γύρω από τις σκέψεις μας: Η σκέψη είναι μία αόρατη και άυλη και χωρίς ενέργεια, κίνηση του νου. Μία σκέψη ή είναι σωστή ή είναι λάθος.
Τι θα γινότανε αν οι σκέψεις μας ήταν πάντα λάθος; Το απόλυτο χάος και η καταστροφή.
Τι θα γινότανε αν οι σκέψεις μας ήταν πάντα σωστές; Προφανώς θα συμφωνούσαμε πάντα και χωρίς διενέξεις, καυγάδες, δικαστήρια και πολέμους η γη θα γινότανε ένας παράδεισος. Ή μία μικρή ανιαρή κόλαση; Εδώ το παιγνίδι θα εξαρτιόταν από το βουλητικό και το θυμικό μας, την αληθινή ευφυία μας.
Μία αλάνθαστη σκέψη είναι ότι οι σκέψεις μας είναι πιθανόν λάθος.
Επομένως και αυτή η τελευταία σκέψη μπορεί να είναι λάθος. Οπότε δεν είναι βέβαιο ότι οι σκέψεις μας είναι πιθανόν λάθος. Μπορεί να είναι πάντα λάθος. Τότε όμως ακυρώνεται η πρώτη πρόταση.
Εδώ μπαίνουμε σε μία ατέλειωτη περιστροφική κίνηση και μοιάζουμε με τον σκύλο που κυνηγάει την ουρά του. Γινόμαστε σοφιστές. Τέτοιες σκέψεις μοιάζουν με το είδωλο ανάμεσα σε δύο καθρέπτες ή οι σκέψεις αυτές παραπέμπουν στον γρίφο με τα κλεμμένα σοκολατάκια; (ο οποίος έχει τελικά απάντηση)
Όμως πως μπορούμε να προχωρούμε με μία πυξίδα που δεν ξέρουμε αν είναι σωστή;
Αλλά και αυτή η κριτική των σκέψεων, με σκέψεις γίνεται. Με σκέψεις εξίσου υποκείμενες σε σφάλματα. Άρα, μπορούμε με τις σκέψεις μας να κρίνουμε τις σκέψεις μας; Έχει νόημα τέτοια σκέψη;
Τελικά είμαστε υποχρεωμένοι να αποδεχθούμε το γεγονός ότι είμαστε όμηροι των σκέψεών μας και πως θα πορευόμαστε με μία ελαττωματική πυξίδα. Τρανή απόδειξη της ανεπάρκειας της σκέψης είναι η ύπαρξη πολυάριθμων φιλοσοφικών ρευμάτων που αν το αναλύσει κανείς θα δεί ότι υπάρχουν τόσες φιλοσοφικές απόψεις όσες και οι σκεπτόμενοι άνθρωποι.
Όμως η επίγνωση της ανεπάρκειας της σκέψης είναι και η δύναμή της αφού έτσι συνεχώς ψάχνουμε και ψαχνόμαστε. Αμφισβητούμε εαυτούς και αλλήλους και περιπλανιόμαστε σαν το πλαγκτόν στον ωκεανό. Ή ψάχνουμε στο σκοτάδι με το φακό των σκέψεων και μπορεί να περνάμε δίπλα από την αλήθεια και να μην την βλέπουμε.
Φυσικά αν σταθούμε όλοι γύρω από την υποτιθέμενη αλήθεια που βρήκαμε και αρχίσουμε να την αναλύουμε θα χρειαστούμε ένα κουτί ασπιρίνες. Δεν πρόκειται να συμφωνήσουμε, ούτε θα τελειώσουμε ποτέ τις συζητήσεις.

ΠΙΣΤΗ
Σύμπαν (ποιος το δημιούργησε;) – ζωή (ποιος την έφτιαξε;) – άνθρωπος (γιατί να έχουμε συνείδηση;) – σκέψη (γιατί να έχουμε σκέψεις γύρω από τα 4 αυτά θέματα;). Απόλυτος νους ο πάνσοφος Θεός. Πάνσοφος=Νοητικόν, Παντοδύναμος =Βουλητικόν, Πανάγαθος = Θυμικόν.
Αν και οι τελευταία πρόταση είναι παράθεση σκέψεων, διαπιστώνουμε ότι δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς. Κάποια στιγμή ο άνθρωπος κάνοντας τις σκέψεις του φθάνει σε ένα αδιέξοδο με αναπάντητα ερωτηματικά, κυρίως του τύπου της αξίας των σκέψεών του.
Εδώ σταματούν οι σκέψεις περί σκέψεων, το παίρνουμε απόφαση ότι αυτό το εργαλείο έχουμε και με αυτό θα πορευθούμε αναγνωρίζοντας ότι η σκέψη δεν είναι απόλυτο εργαλείο.
Είπαμε ότι ίσως υπάρχει και ο αόρατος πνευματικός κόσμος;
Γιατί άραγες να υπάρχει μέσα μας αυτή η αίσθηση ή πεποίθηση; Γιατί το συζητάμε εδώ και κάτι χιλιάδες χρόνια;
Σύμφωνα με την άθεη αντίληψη του κόσμου που θέλει την ζωή σαν ένα προϊόν της εξέλιξης με σκοπό την διαιώνιση και την βελτίωση των ειδών, σε τι ωφελεί την εξελικτική διαδικασία η εσωτερική αυτή αναζήτηση;
Την θέση των σκέψεων την παίρνει το θέσφατο, ο λόγος του Θεού. Φυσικά με οδηγό την σωστή σκέψη ότι οι σκέψεις μπορεί να κάνουν λάθος, όλα τα προηγούμενα ως σκέψεις μπαίνουν σε έναν σάκο αμφιβολίας και με μία σειρά άλλων σκέψεων ανατρέπονται. Εν συνεχεία όλη η ανατρεπτική αυτή λογική μπορεί με τη σειρά της να μπει και αυτή σε άλλο σάκο αμφισβήτησης και να ανατραπεί η ίδια κοκ.
Όμως επιτέλους θα πρέπει να πάρουμε μία θέση αλλιώς θα φερόμαστε και θα αγόμαστε, θα στροβιλιζόμαστε σαν το φύλλο στον άνεμο. Αυτή είναι και η εσχάτη των σκέψεων. Εδώ τίθεται το θέμα της πίστεως. Δηλαδή εκεί που τελειώνει η λογική, ή τελειώνουν όλα ή αρχίζει η πίστη.
Η πίστη απαιτεί και το βίωμα, δεν στηρίζεται μόνον στη θεωρία των σκέψεων. Το βίωμα είναι προσωπική υπόθεση και λαμβάνει πολλές μορφές, από τρανταχτά γεγονότα πχ θαύματα αλλά μπορεί να είναι και μυστικές, αόρατες, υποκειμενικές καταστάσεις αλλά ταυτόχρονα και πειστικές αποδείξεις της παρουσίας του Θεού. Πως μπορούμε να πλησιάσουμε διανοητικά τον Θεό; Κατ’ αρχήν ο παγκόσμιος νους διαπιστώνει ότι γύρω του υπάρχει ένας κόσμος μακρο-μεσο-μικρόκοσμος ο οποίος βρίθει σοφίας.
Μιας σοφίας ατέρμονης αφού πίσω από κάθε <<γιατί;>> υπάρχει μία απάντηση, αλλά αμέσως μετά ακολουθεί το επόμενο <<γιατί;>>. Ο νούς ερευνά, ανακαλύπτει και θαυμάζει. Νιώθει δέος, μικρός μέσα στη σκιά του Μεγάλου Νου. Τα όσα βλέπει ξεπερνούν τις δυνάμεις του, την λογική. Τότε αντιλαμβάνεται ότι έχει φθάσει στα όριά του και σταματά. Πέρα από την λογική ανακαλύπτει όχι το παράλογο αλλά το υπέρλογο.
Εκεί μπορεί να συλλάβει την ιδέα ότι είμαστε δημιουργήματα ενός πάνσοφου Νού-Δημιουργού, τον οποίο μάλιστα αν θέλουμε μπορούμε και να τον αμφισβητήσουμε. Αυτή η δυνατότητα αμφισβητήσεως του Θεού, ίσως αποτελεί και ένδειξη της υπάρξεώς Του αφού δεν θα ήταν δύσκολο για έναν δημιουργό του σύμπαντος να θέτει σαφώς και ευκρινώς την σφραγίδα της παρουσίας Του παντού και αδιαμφισβήτητα. Αυτό όμως θα κλόνιζε την παναγαθότητά του αφού θα φερόταν κάπως εκβιαστικά. Έτσι αυτοπεριορίζεται δημιουργώντας το παράδοξο σχήμα του παντοδύναμου που δεν θέλει και γι αυτό δεν μπορεί να πείσει για την ύπαρξή του και να επιβάλει την εξουσία του επί του ανθρώπου.
Τελικά μπορεί να φτιάξει μια πέτρα που δεν μπορεί να την σηκώσει.
Μήπως όμως και αυτές οι η σκέψεις ακόμη και η σκέψη περί έσχατης σκέψης είναι μία ανάγκη μας για να ξεφύγουμε από το βάσανο των ατέρμονων σκέψεών μας; Ας μιλήσουμε πρακτικά, χειροπιαστά:
Αν υπήρχε πράγματι ένας καλός Θεός, θα υπήρχε δικαιοσύνη στον κόσμο. Γιατί να υποφέρουν και να αδικούνται οι άνθρωποι και μάλιστα οι αθώοι όπως τα παιδιά; Γιατί να υπάρχει η πείνα , οι πόλεμοι, οι αρρώστιες, οι αδικίες, οι βασανισμοί, τα ατυχήματα, ο πόνος, η κατάθλιψη, η τρέλα κλπ; Ποιος μας βεβαιώνει ότι όλα είναι υπό τον έλεγχο του Πανόπτη Οφθαλμού του δίκαιου Πατέρα που όλος αγάπη παρακολουθεί ανύσταχτα τα παιδιά του και δεν αφήνει κανένα αδικημένο;
Μήπως αυτά είναι παραμύθια των κάθε λογής παπάδων που εκμεταλλεύονται την ανασφάλεια και την άγνοια του κοσμάκη με σκοπό την υποταγή των ανθρώπων στο πετραχήλι τους και την άνθιση των μαγαζιών τους-εκκλησιών;
Πώς να εξηγήσουμε τις χοντρές κοιλιές, τα παχυλά λόγια, τα χρυσά άμφια, τις βίλες και τα παντοειδή σκάνδαλα;
Πώς να δικαιολογήσουμε τις ίντριγκες και τους στηθαγκωνισμούς για τα ιερατικά αξιώματα στους κήρυκες ενός ευαγγελίου της θυσίας, της ταπείνωσης και της αγάπης;
Τι σχέση έχουν αυτά τα φαινόμενα μέσα στο χώρο του χριστιανισμού αλλά και των άλλων θρησκειών που διδάσκουν την άσκηση και την αγάπη;
Πόσο βλάκας πρέπει να γίνει κανείς για να χάψει αδιαμαρτύρητα αυτήν την εξωφρενική διάσταση μεταξύ θεωρίας και πράξης;
Ερωτήματα σκληρά που τα θέτει ο κοινός νους και είναι φαινομενικά αναπάντητα, ή οδηγούν στην βεβιασμένη απάντηση ότι δεν υπάρχει θεός και οι θρησκεία είναι το όπιο του λαού.
Ο νούς όμως συνεχίζει να θέτει ερωτήματα πιο σκληρά αλλά και ασύμφορα…
Γιατί να αναλωνόμαστε σε περίτεχνες θεολογικοφιλοσοφικές σκέψεις όταν ο κόσμος υποφέρει και πονά και μεις τα ίδια παραμύθια…
Γιατί να υπάρχουν πεινασμένοι στους δρόμους και στις τριτοκοσμικές χώρες, πονεμένοι στα νοσοκομεία, εγκαταλειμμένοι στα γηροκομεία, δύστυχα παιδιά στα ορφανοτροφεία, αφημένοι συνάνθρωποί μας στα άσυλα ανιάτων και εμείς να αμπελοφιλοσοφούμε τρώγοντας και πίνοντας;
Γιατί να πληγώνουμε τον άλλον, τον όποιον άλλο, υπερασπιζόμενοι τα συμφέροντά μας τα οποία πολλές φορές είναι και άνομα; Γιατί να λέμε ψέματα και να κάνουμε πονηριές προκειμένου να κερδίσουμε το όποιο όφελος;
Γιατί να προδίδουμε τις σχέσεις μας στο όνομα της καλοπέρασής μας; Γιατί να κλαψουρίζουμε για την κατάντια της κοινωνίας όταν οι ίδιοι έχουμε είμαστε σάρκα εκ της σαρκός της;
Τι τρυπάκι είναι αυτό της καθολικής κατάκρισης των πάντων; (πολιτικοί=διεφθαρμένοι, ιερέας=υποκριτής, γιατρός=φακελάκιας, δικαστικός=πουλημένος, υπάλληλος=καρεκλοκένταυρος, γυναίκες=πονηρές σερσέ λα φαμ, άνδρες=υπερφίαλοι πασάδες, αμερικάνοι=δολοφόνοι των λαών, γάλλοι=ψηλομύτες, γερμανοί=ψυχρά γουρούνια, πελοποννήσιοι=αφερέγγυοι, επτανήσιοι=πονηροί, ρουμελιώτες=βλάχοι, αθηναίοι=ψηλομύτες, πρόσφυγες-πρόστυχες, κουτόφραγκοι, αράπηδες, σχιστομάτες, βροντάκηδες και φουρτουνάκηδες, εμείς και εσύ και τελικά εσύ και εγώ.
Καλείστε τώρα να πατήσετε ή όχι το μαγικό κουμπάκι. Ένα τόσο δα αυθόρμητο πατηματάκι:
Α) Γίνεστε κροίσοι αν γίνει ένας σεισμός κάπου στην Ματζουρία. -> κανένα κουμπί.
Β) Γίνεστε κροίσοι και απόλυτα υγιείς για 100 χρόνια αν χάσουν 1.000.000 από 100 ευρώ τα οποία θα έρθουν αυτομάτως στον λογαριασμό σας. -> πολλά κουμπάκια;
Γ) Γίνεστε κροίσοι, διάνοιες, πανέμορφοι, νέοι και υγιείς για 100 χρόνια αν 100.000.000 άνθρωποι χάσουν από 1 ευρώ. -> κάηκε ο πίνακας.
Κάηκε ο πίνακας και μαζί του όλες οι κατακρίσεις μας. Κανείς δεν γίνεται εν αυθωρεί από αγνός ιδεολόγος, πωρωμένο κτήνος. Η σκάλα έχει πολλά σκαλοπάτια και για το κάθε ένα κάνουμε μια μικρή ηθική παραχώρηση. Άπαξ και κάναμε το πρώτο βήμα, είμαστε εν δυνάμει πωρωμένα κτήνη. Αν δεν κάναμε ούτε το πρώτο βήμα σημαίνει ότι έχουμε απαράμιλλο ήθος και δεν θα ασχοληθούμε με κατακρίσεις ούτως ή άλλως.
Κοινός παρονομαστής η εγωπάθεια με το βλακώδες σλόγκαν ‘’εγώ έχω δίκιο γιατί εγώ είμαι εγώ’’. Μήπως πίσω από την επίθεση αυτή προς τους κατήγορους να υποβόσκει και να υποφώσκει πάλι το εγώ; Ιδού θέμα προς αυτογνωσία.
Έκαστος άνθρωπος δύο πήρας φέρει…
‘’Κύριε, δώρισόν μοι του οράν τα εμά πταίσματα και μη κατακρίνειν τον αδελφόν μου’’.
Ο άνθρωπος έχει την ελευθερία, το αυτεξούσιο, να επιλέξει τον δρόμο του και αν θέλει μπορεί να διαπράξει αμαρτίες. Βέβαια το τι σημαίνει αμαρτία, τι είναι ηθικό και τελικά τι είναι καλό και τι κακό είναι ένα πεδίον σκέψης λαμπρόν και ατέρμον.
Ο συχνότερος υπαίτιος των ανθρωπίνων κακών, είναι ο εγωισμός μας. Θέλουμε να κάνουμε αυτό που μας αρέσει, να ικανοποιήσουμε τα πάθη μας, να αναδειχθούμε, να επικρατήσουμε. Κατά κανόνα δίνουμε τις δυνάμεις μας εναντίον του άλλου. Αυτό είναι η παραποίηση ενός φυσικού ανθρωπίνου ιδιώματος, το να παράγουμε έργο με τις δυνάμεις μας.
Με την προσωπική πείρα μας λοιπόν ας κοιτάξουμε μέσα μας για να δούμε πρώτα ποιοί είμαστε και μετά αν μας αδίκησε ο Θεός με την παρουσία του ή δια της απουσίας του. Ας δούμε με τα μάτια της αληθινής ευφυΐας αν κάναμε λάθη και εν συνεχεία αν αδικηθήκαμε. Τότε, ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθο βαλέτω.
Βέβαια όλα αυτά είναι σκέψεις, θεωρίες. Ο καθένας μπορεί να έχει την άποψή του. Στην αμφιβολία αυτή όμως έγκειται και η ομορφιά τους. Αρκεί να ψάχνουμε το καλό με καθαρά, αγνά κριτήρια.
Ο Einstein πίστευε στην ύπαρξη του Θεού λέγοντας το περίφημο ‘’ο Θεός δεν παίζει ζάρια με το σύμπαν’’ αλλά πίστευε επίσης ότι δεν ασχολείται με την ανθρώπινη ιστορία και καθημερινότητα.
Μέσα στην ανθρώπινη ψυχή κινούνται διάφορα αόρατα πράγματα που δύσκολα περιγράφονται. Ένα από αυτά είναι η ανάγκη να γνωρίσουμε την θεία ομορφιά που μας λείπει. Αλλά τον Θεό δεν μπορούμε να τον γνωρίσουμε βάζοντάς τον στα ανθρώπινα καλούπια του νου μας.
Ο καθένας έχει την δική του άποψη. Κάποιοι λένε ότι ο Θεός έχει προσωπική-μοναδική σχέση με τον κάθε άνθρωπο. Γυρίζουμε στην αρετή του αληθινά έξυπνου που μπαίνει στο νου του άλλου.
Ο Blaise Pascal διατύπωσε την όμορφη πρόταση: ‘’Τα ανθρώπινα πρόσωπα πρώτα τα γνωρίζεις και κατόπιν τα αγαπάς. Τα θεία πρόσωπα πρώτα τα αγαπάς και μετά τα γνωρίζεις’’.
*Η ψυχή του ανθρώπου περισσότερο από κάθε τι από τα ανθρώπινα μετέχει του θείου και κοινωνεί με αυτό* . (Σωκράτης από Αθήνα) .
*ΨΥΧΗ ΠΑΣΑ ΑΘΑΝΑΤΟΣ* Κάθε ψυχή είναι αθάνατη (άφθαρτη). (Πλάτωνας , Φαίδρος 245C)
*Κι αν όλο τον κόσμο κερδίσεις και χάσεις την ψυχή σου τι θα έχεις κερδίσει* . (Χριστός) .

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
1. Ο ΔΝ είναι ένας αξιόλογος δείκτης της διανοητικής μας ποιότητος αλλά όχι όλου του νού.
2. Η εσωτερικότητά μας δεν εξαντλείται στο νου αλλά περιλαμβάνει και τα άλλα δύο μέρη.
3. Η αληθινή ευφυία είναι αυτή όπου ο νους αποκτά σοφία, συνειδητοποιεί και χαλιναγωγεί τους άλλους δύο συγκατοίκους του αλλά ταυτόχρονα μαθαίνει από αυτούς.
4. Έχουμε δικαίωμα να σκεφτόμαστε αλλά και υποχρέωση να πάρουμε μία θέση.
5. Να διαλεγόμαστε αναγνωρίζοντας ίσα δικαιώματα στον συνομιλητή μας. Και αν τον βλέπουμε να σκέπτεται και φέρεται βλακωδώς, να του δίνουμε ελαφρυντικά και ταυτόχρονα να βάζουμε ένα ερωτηματικό στο νου μας μήπως μέσα στην κατά εμάς βλακεία του άλλου κρύβεται και λίγο σωστό και στην δική μας εξυπνάδα έχει εμφιλοχωρήσει λίγο λάθος.
*ΕΧΟΥΣΗΣ ΓΑΡ ΤΙ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΑΓΑΠΗΤΙΚΟΝ ΕΝ ΕΑΥΤΗ , ΚΑΙ ΠΕΦΥΚΥΙΑΣ , ΩΣΠΕΡ ΑΙΣΘΑΝΕΣΘΑΙ ΚΑΙ ΔΙΑΝΟΕΙΣΘΑΙ ΚΑΙ ΜΝΗΜΟΝΕΥΕΙΝ , ΟΥΤΩ ΚΑΙ ΦΙΛΕΙΝ* . Η ψυχή κλείνει μέσα της δύναμη Αγάπης. Καθώς πλάστηκε για να αισθάνεται, να σκέπτεται και να θυμάται , έτσι πλάστηκε και για να αγαπά . (Πλούταρχος , Σόλων,7,3,1-4).
Τελικά την κορυφή του όρους που λέγεται νοημοσύνη την κοσμούν η ταπεινοφροσύνη ως έσωθεν θέση και η αγάπη ως έξωθεν στάση.

Ελευθέριος Τσαγκαρόπουλος

*********************************
Οι σελίδες μας έχουν δεχθεί επισκέψεις μέχρι σήμερα.
*********************************

Επιστροφή στα περιεχόμενα. Hellenic Mensa Magazine on Line