Η μαγεία της φιλοσοφίας έγκειται στο γεγονός ότι έχει την εύνοια έναντι των άλλων επιστημών στην ανάλυση εννοιών μη απτής υπόστασης. Αυτός ο τρόπος πορισμού των ανθρώπων τους παρακινεί να δώσουν τον πιο κυρίαρχο ρόλο της ύπαρξης τους στην πνευματική τους υπόσταση. Η φιλοσοφία επιδόθηκε κατά καιρούς σε έννοιες όπως η αγάπη, ο έρωτας και πολλές άλλες που η ανάλυση τους είχε ως σκοπό να κάνει τον άνθρωπο να αποκολληθεί από την επιφάνεια των πραγμάτων, να τον βοηθήσει να διακρίνει το βάθος ή αλλιώς το ουσιώδες. Η αγάπη είναι μια πολύ γνωστή λέξη που ακούγεται συχνά εκφράζοντας την χαρά, την ικανοποίηση ή την ευχαρίστηση. Κάτι που ξέρουμε όλοι για αυτήν είναι ότι είναι ένα συναίσθημα που κατά την βίωση του προκαλεί ένα τερπνό αίσθημα ή και το αντίθετο, δηλαδή η βίωση ενός ευφραντικού αισθήματος μπορεί να επιφέρει την γέννηση αυτού του συναισθήματος. Αυτή η αλληλουχία γεγονότων ξεκινά από το ερέθισμα. Το ερέθισμα λοιπόν της βίωσης της συναισθηματικής κατάστασης που ονομάζουμε αγάπη μπορεί να είναι ο έρωτας, η συμπάθεια ή σε ένα άλλο επίπεδο η ευσπλαχνία. Η αγάπη δεν μπορεί όμως να ταυτιστεί με αυτά τα ερεθίσματα συναισθηματικής προέλευσης, είναι κάτι το ανώτερο και με αυτή την έννοια αυθύπαρκτο. Κάποιες συναισθηματικές καταστάσεις μπορούν να είναι πολύ κοντά στη φύση της αλλά δεν είναι τίποτε άλλο από έναν δρόμο που οδηγεί σε αυτήν. Η αγάπη ως το υπέρτατο αγαθό της πνευματικής και συναισθηματικής εξέλιξης ενός όντος είναι η κορυφή σε μια βαθμίδα νοητικής ανάπτυξης. Μια αληθινή βίωση αυτής της μοναδικής νοητικής κατάστασης αποκαλύπτει το νόημα της πληρότητας και της ολοκλήρωσης. Επιδιώκοντας να μην επεκταθώ σε κενολογία χρησιμοποιώντας τα ανύπαρκτα όρια μιας φιλοσοφικής προσέγγισης του θέματος, θα προσπαθήσω να πλησιάσω την αγάπη χρησιμοποιώντας έννοιες που θα μπορούσαν να την ορίσουν όπως μας τις διδάξανε σπουδαίες προσωπικότητες που έμειναν στην ιστορία. Η ανιδιοτέλεια είναι μια έννοια που θα μπορούσε να διχάσει αντιλήψεις ως προς την ύπαρξη της. Σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να πούμε πως αυτή η λέξη χαρακτηρίζει την έλλειψη ενδιαφέροντος για την ωφέλεια που θα δύναται να έχει κάποιος από μια πράξη του. Η ωφέλεια δεν έχει μόνο την μορφή ανταπόδοσης σε μια πράξη αλλά θα μπορούσε να είναι και το αποτέλεσμα αυτής. Η απολαβή δηλαδή θα μπορούσε να είναι ακόμα και συναισθηματική. Στην περίπτωση της αγάπης που είναι συναίσθημα προσφοράς θα μπορούσε κάποιος να πει πως το κίνητρο μιας πράξης αγάπης είναι ιδιοτελές ή ακόμα πως το όφελος της έκφρασης του συναισθήματος αυτού είναι το αίσθημα χαράς που λαμβάνει κάποιος μετά την έκφανση του όμως το ευχάριστο αίσθημα που γεννιέται σε αυτή την περίπτωση σχετίζεται με την ίδια την αγάπη και όχι με την πράξη αγάπης που είναι το αποτέλεσμα της. Μια αληθινή αγάπη δεν ζητά ανταλλάγματα ή ανταπόδοση και παραμένει ζωντανή όπως καθετί αληθινό και άφθαρτο στο μάταιο τούτο φθαρτό κόσμο. Η αγάπη δεν μοιράζεται αλλά χαρίζεται επωφελώντας αυτόν που την δέχεται όντας ειλικρινής και απαλλαγμένη από κάθε είδους ανυστερόβουλη πρόθεση προσφοράς. Όσο εμβαθύνουμε σε αυτό το συναίσθημα που αποτέλεσε έμπνευση για πολλούς ανθρώπους, οδηγούμαστε σε μια πιο αλτρουιστική αντίληψη. Στον αλτρουισμό είναι αξίωμα πως η κατάκτηση του προϋποθέτει την κατάργηση του εγώ. Για να συμβεί κάτι τέτοιο ίσως είναι απαραίτητο να απαρνηθούμε ένα εδραιωμένο ανθρώπινο χαρακτηριστικό, τον ατομικισμό. Ξεπερνώντας ένα τόσο θεμελιώδες γνώρισμα μας ίσως έχουμε την ευκαιρία να ελπίζουμε στην περαιτέρω πνευματική μας αναβάθμιση και ανάπτυξη. Συμπερασματικά θα ήταν πρωτοποριακό να αναλογιστούμε ότι η αγάπη όπως αναλύθηκε παραπάνω μπορεί να είναι πνευματική ικανότητα... Κλείνοντας αυτή την ανέλπιστα ουσιώδη αναφορά στην αγάπη θα ήθελα να τελειώσω με μια ποιητική κατακλείδα. Σε έναν κόσμο που η αντίληψη για την αγάπη είναι μια αυταπάτη, η εύρεση της αλήθειας της μοιάζει με έναν δρόμο μακρύ και μοναχικό που δεν παίρνει κανείς εύκολα την ευθύνη της ύπαρξης του για να τον ακολουθήσει. Στη φύση του ανθρώπου είναι να αγαπιέται, είναι όμως και να αγαπά;

Μαρία Λουλάκη

*********************************
Οι σελίδες μας έχουν δεχθεί επισκέψεις μέχρι σήμερα.
*********************************

Επιστροφή στα περιεχόμενα. Hellenic Mensa Magazine on Line