Μακροζωικά
Του Γιάννη Μεταξά.
Πολλές φορές έχουν γραφτεί και ειπωθεί διάφορα μυστικά μακροζωΐας. Είναι ματαιοπονία να προσπαθήσουμε να τα αναλύσουμε ( έχουν προηγηθεί άλλοι, πολύ καλύτεροι σε αυτό ) ή να συμβιβάσουμε διάφορα αντικρουόμενα στοιχεία.
1) Πριν μερικούς μήνες, στην Ιαπωνία ερωτήθηκαν υπερήλικες για το θέμα αυτό. Η Ιαπωνία έχει αρκετούς υπερήλικες, τριψήφιας χρονολογικής ηλικίας, οι οποίοι έχουν ιδρύσει και σύλλογο. Ιδιαίτερο τμήμα της παραπάνω ομάδας αποτελούν οι άνω των 120 ετών!
Καθένας είπε ‘το μακρύ και το κοντό του’, κατά το κοινώς λεγόμενο. Στο μόνο που παρατηρήθηκε συμφωνία, ασχέτως φύλου, ηλικιακής ομάδος, κοινωνικής, επαγγελματικής, εισοδηματικής ή γεωγραφικής κλπ κατανομής, ήταν ότι το μυστικό της μακροζωΐας είναι η διάθεση για ζωή. Όταν έχεις δηλαδή ένα κίνητρο για να ζήσεις, αυξάνεις τις πιθανότητες μακροημέρευσής σου. Φυσικά το κίνητρο διαφέρει. Για άλλους είναι η οικογένεια, τα προσφιλή πρόσωπα εν γένει, για άλλους μια δραστηριότητα που ‘γεμίζει’ και ευχαριστεί, για άλλους η αίσθηση κάποιου καθήκοντος ή αποστολής που δεν έχει ακόμη εκπληρωθεί κλπ.
Τα συμπεράσματα των Ιαπώνων υπερηλίκων έρχονται σε συμφωνία με ενδείξεις που είχαμε για αυτό από παρατηρήσεις οξυδερκών γιατρών στη Γερμανία στις δεκαετίες του ’60 και του ’70.
2) Για τις μακροζωικές τροφές έχουν γραφτεί και ειπωθεί … ένας σκασμός δεδομένα. Το καινοφανές (;) είναι ότι η μειωμένη πρόσληψη θερμίδων έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει το προσδόκιμο επιβίωσης σε πειραματόζωα, ενώ υπάρχουν ενδείξεις για τον άνθρωπο. Κάτι παραπάνω θα ξέρουν οι ασκητές διαφόρων θρησκειών ανά τον κόσμο, αν μη τι άλλο. Αν μάλιστα λάβουμε υπ’ όψιν ότι μεταπολεμικά η κατά κεφαλήν κατανάλωση θερμίδων στο δυτικό κόσμο έχει αυξηθεί κατακόρυφα, χωρίς ανάλογη επιμήκυνση του μέσου όρου ζωής, με τροποποίηση των βασικών αιτιών νόσησης και θανάτου, μπορούμε να πούμε ότι είναι μάλλον ‘τυπικό’ ζήτημα η αρνητική συσχέτιση κατανάλωσης θερμίδων και επιβίωσης. Βλ. και άρθρο μου «Ιατρική και θετικές επιστήμες», με την επισήμανση ότι θα ανέμενε κάποιος η μέση επιβίωση να είναι ήδη σε τριψήφιο αριθμό ετών. Όμως η μέση επιβίωση δεν ξεπερνά τα 80 έτη στις ‘αναπτυγμένες’ χώρες. Άρα κάτι φταίει που το όφελος έχει, εν μέρει έστω, εξανεμιστεί.
Ασφαλώς πολλά πρέπει να διευκρινισθούν για τη θερμιδική κατανάλωση και την επιβίωση. Μέχρι ποίου σημείου συσχετίζονται θετικά και πόσο έντονα και από ποιο σημείο και πέρα αρνητικά και πόσο έντονα, πώς διατυπώνεται αυτό ως υποπερίπτωση της θερμοδυναμικής και πώς μπορεί να αξιοποιηθεί στη σημερινή υπερκαταναλωτική κοινωνία.
3) Τελευταίο εξ ίσου σημαντικό είναι και το παρακάτω. Παρατηρήσεις σε παιδιά με νευρολογικές παθήσεις έχουν δείξει ότι σημαντικά για την επιβίωση είναι τα κέντρα του λόγου. Αν από οποιαδήποτε αιτία οι λειτουργίες του λόγου ( ομιλία, γραφή, νόηση, κρίση κλπ ) κατασταλούν ή υπολειτουργούν, τότε η επιβίωση βραχύνεται! Αν το συνδυάσουμε με το ότι τα θηλυκά άτομα ‘ομιλούν’ κατά μέσον όρο περισσότερο από τα αρσενικά ( τουλάχιστον στα θηλαστικά ), τότε η εξήγηση για την υπεροχή των γυναικών σε μέση επιβίωση έναντι των ανδρών μήπως είναι πολύ απλούστερη από όσο ψάχνουμε;
Το τρίπτυχο λοιπόν ‘λογική – ολιγάρκεια – ενδιαφέρον στη ζωή’ είναι, μέχρις αποδείξεως του εναντίου, μια μακροζωική συνταγή. Ως μενσανοί έχουμε εξ ορισμού το 1ο και το 3ο, οπότε η προσπάθεια για το 2ο μπορεί να είναι ανετότερη και αποτελεσματικότερη.
Με τις καλύτερες ευχές για τη νέα χρονιά, 2007,
Γιάννης Μεταξάς
Οι σελίδες μας έχουν δεχθεί
επισκέψεις μέχρι σήμερα.
